Τα αρχέτυπα του Carl Jung
Για να βοηθήσει περαιτέρω στην αποκάλυψη των εννοιών των ονείρων, ο Jung σημείωσε κάποια σύμβολα ονείρων τα οποία έχουν το ίδιο νόημα για όλους τους άνδρες και τις γυναίκες παγκοσμίως. Αναφέρεται σε αυτό το φαινόμενο ως «συλλογικό ασυνείδητο». Ενώ τα όνειρα είναι προσωπικά, οι προσωπικές εμπειρίες του ατόμου συχνά συνδέονταιμε παγκόσμια θέματα και σύμβολα. Αυτά τα σύμβολα πιστεύεται ότι εμφανίζονται σε κάθε πολιτισμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Ο Jung αναγνωρίζει επτά τέτοια σύμβολα σε αυτό που αναφέρεται ως οι σημαντικότεροι αρχετυπικοί χαρακτήρες:
1. Το Πρόσωπο είναι η εικόνα που παρουσιάζει κανείς στον κόσμο, στην καθημερινότητά του. Είναι η δημόσια μάσκα. Στον κόσμο των ονείρων, το πρόσωπο εκπροσωπείται από τον Εαυτό. Ο Εαυτός μπορεί να φέρει ή μπορεί να μην φέρει τα φυσικά χαρακτηριστικά του ατόμου και μπορεί να συμπεριφέρεται ή μπορεί να μην συμπεριφέρεται όπως το ίδιο το άτομο. Για παράδειγμα, το ‘πρόσωπο’ μπορεί να εμφανιστεί ως σκιάχτρο ή ως ζητιάνος στο όνειρο του ατόμου. Ωστόσο, το άτομο γνωρίζει ότι αυτό το ‘πρόσωπο’ στο όνειρο είναι ο ίδιος.
2. Η Σκιά είναι οι πτυχές του εαυτού οι οποίες έχουν απορριφθεί και καταπιεστεί. Είναι το κομμάτι του εαυτού, που το άτομο δεν θέλει ο κόσμος να δει, γιατί είναι άσχημο ή απωθητικό. Συμβολίζει την αδυναμία, το φόβο ή το θυμό. Στα όνειρα, η φιγούρα αυτή αντιπροσωπεύεται από κάποιον που παρακολουθεί το άτομο, ένα δολοφόνο, ένα νταή ή ένα διώκτη. Μπορεί να είναι μια τρομακτική φιγούρα ή ακόμα και ένας στενός φίλος ή συγγενής. Η εμφάνισή του συχνά κάνει το άτομο να θυμώσει ή το αφήνει φοβισμένο. Αναγκάζει το άτομο να αντιμετωπίσει τα πράγματα που δεν θέλει να δει ή να ακούσει. Το άτομο θα πρέπει να μάθει να δέχεται τη σκοτεινή πτυχή του εαυτού, γιατί τα μηνύματά της είναι συχνά για το καλό του ίδιου του ατόμου, ακόμη και αν αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να το δει άμεσα.
3. Το Anima/Animus είναι οι θηλυκές και αρσενικές πτυχές του εαυτού. Όλοι διαθέτουν και γυναικεία και ανδρικά χαρακτηριστικά. Στα όνειρα, το anima εμφανίζεται ως μια άκρως θηλυκή φιγούρα, ενώ το animus εμφανίζεται ως μια άκρως αρσενική μορφή. Το άτομο μπορεί να ονειρευτεί ότι είναι ντυμένο με γυναικεία ρούχα, αν είναι άνδρας ή ότι βγάζει γενειάδα αν είναι γυναίκα. Αυτές οι ονειρικές εικόνες εμφανίζονται ανάλογα με το κατά πόσο μπορεί το άτομο να ενσωματώσει τις θηλυκές και αρσενικές πτυχές του εαυτού του. Χρησιμεύουν ως μια υπενθύμιση ότι θα πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει ή να εκφράζει την αρσενική (να είναι πιο διεκδικητικός) ή τη θηλυκή του πλευρά (να είναι πιο συναισθηματικό).
4. Το Θείο Βρέφος είναι ο αληθινός εαυτός στην πιο αγνή του μορφή. Συμβολίζει όχι μόνο την αθωότητα του ατόμου, την αίσθηση της ευαισθησίας και την αδυναμία, αλλά αντιπροσωπεύει τις φιλοδοξίες και τις πλήρεις δυνατότητες του ατόμου. Το άτομο είναι ανοιχτό σε όλες τις πιθανότητες. Στον κόσμο των ονείρων, αυτή η φιγούρα αναπαρίσταται με ένα μωρό ή ένα μικρό παιδί.
5. Ο Σοφός Γέροντας/Γριά είναι ο/η βοηθός στα όνειρα του ατόμου. Εκπροσωπείται από έναν δάσκαλο, ένα πατέρα, έναν ιατρό, έναν ιερέα ή κάποια άλλη μορφή με εξουσία και χρησιμεύει στο να προσφέρει καθοδήγηση και σοφά λόγια. Στο όνειρο εμφανίζεται για να κατευθύνει το άτομο και να το καθοδηγήσει προς τη σωστή κατεύθυνση.
6. Η Μεγάλη Μητέρα είναι εκείνη που ανατρέφει. Η Μεγάλη Μητέρα εμφανίζεται στα όνειρα του ατόμου ως η μητέρα, η γιαγιά του ίδιου του ατόμου ή σε άλλες μορφές ατόμων που του προσφέρουν φροντίδα. Αυτή παρέχει στο άτομο θετική επιβεβαίωση. Αρνητικά, μπορεί να απεικονιστεί ως μάγισσα ή γηραιά γυναίκα, στην οποία περίπτωση μπορεί να συσχετιστεί με την αποπλάνηση, την κυριαρχία και το θάνατο. Αυτή η αντιπαράθεση έχει τις ρίζες της στην πεποίθηση, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς,πως η πραγματική μητέρα που είναι ο δωρητής της ζωής μπορεί ταυτόχρονα να ζηλεύει την ανάπτυξη του ατόμου μακριά από την ίδια.
7. Ο απατεώνας, όπως υποδηλώνει το όνομα, κάνει αστεία για να περιορίσει το άτομο από το να πάρει τον εαυτό του πολύ στα σοβαρά. Αυτός που ξεγελά μπορεί να εμφανιστεί στο όνειρό του ατόμου όταν αυτό έχει υπερβεί ή υποτιμήσει μια κατάσταση. Θα μπορούσε επίσης να βρεθεί στο όνειρο, όταν το άτομο δεν είναι βέβαιο σχετικά με μια απόφαση ή για το πού θέλει να πάει στη ζωή του, τι θέλει να κάνει. Ο απατεώνας συχνά κάνει το άτομο να αισθάνεται άβολα ή αμήχανα, μερικές φορές κοροϊδεύει ή εκθέτει το άτομο στις αδυναμίες του. Αυτός μπορεί να λάβει δυσδιάκριτες μορφές, μερικές φορές ακόμη και ναι αλλάξει το σχήμα του.
Τα Αρχετυπικά όνειρα, αναφέρονται επίσης και ως «μυθικά όνειρα», «μεγάλα όνειρα» ή «μεγαλοπρεπή όνειρα», που συνήθως εμφανίζονται σε σημαντικές στιγμές ή μεταβατικές περιόδους της ζωή του ατόμου. Συχνά αφήνουν το άτομο με μια αίσθηση δέους ή ότι έχει μάθει κάτι σημαντικό για τον εαυτό του. Αυτά τα όνειρα έχουν μια κοσμική ποιότητα ή ένα στοιχείο του αδύνατου εάν συμβαίναν στην πραγματική ζωή. Συχνά είναι εξαιρετικά έντονα και μένουν στο μυαλό του ατόμου πολύ καιρό αφότου δει το όνειρο.
