Η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στην Α’ δημοτικού. Μερικές χρήσιμες συμβουλές για τους γονείς.
Το παιδί μόλις τελείωσε το νηπιαγωγείο! Μια πολύ σημαντική χρονιά για την γενικότερη γνωστική, ψυχική, συναισθηματική και κοινωνική του ανάπτυξη έφτασε στο τέλος, το πρώτο βήμα της εκπαιδευτικής πορείας που ανοίγεται μπροστά του έγινε.
Το να μιλήσουμε για τη μετάβαση, για οποιαδήποτε μετάβαση στη ζωή ενός ανθρώπου πρέπει πάντα να ξεκινάμε από το να αξιολογήσουμε αυτό που έγινε, αυτό που κατορθώθηκε. Όταν μάλιστα έχουμε στόχο να ενθαρρύνουμε το επόμενο βήμα, η όποια αξιολόγηση πρέπει να εστιάζει στο θετικό. Στην περίπτωση ενός παιδιού που ετοιμάζεται για την Α’ δημοτικού, είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να ενισχύσετε θετικά όλα τα σημαντικά κατορθώματα του στη χρονιά που πέρασε, στο νηπιαγωγείο, και να το βοηθήσετε να κατανοήσει και νιώσει ότι αυτά βρίσκονται σε μια συνέχεια για την επόμενη φάση. Άλλωστε, το παιδί με την είσοδο του στο νηπιαγωγείο -στην περίπτωση που πήγε και παιδικό σταθμό ακόμη νωρίτερα/ περισσότερο- έχει ήδη κατακτήσει το να μπορεί να απομακρύνεται από την σπιτική/ οικογενειακή θαλπωρή και έχει ήδη μπει στον πρώτο χώρο της επίσημης εκπαιδευτικής διαδικασίας. (Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και λίγα χρόνια το νηπιαγωγείο εισήχθη στην υποχρεωτική εκπαίδευση).  

Χαρακτηριστικό της κάθε μετάβασης είναι η αίσθηση ότι κάτι αλλάζει. Το πώς βιώνει κάθε άνθρωπος μια αλλαγή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ειδικά στην περίπτωση της μετάβασης του παιδιού σε ένα καινούριο και άγνωστο περιβάλλον η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις προσδοκίες των σημαντικών άλλων της ζωής του , δηλαδή των γονιών του και των δασκάλων του, το ίδιο το βίωμα του παιδιού έχει μεγάλη σημασία.
Υπό αυτό το πρίσμα λοιπόν, η βοήθεια που μπορούν οι γονείς να προσφέρουν στο παιδί τους κατά την ένταξη του στο δημοτικό σχολείο είναι πολύ σημαντική. Καταρχήν, μεγάλη σημασία έχει εμείς οι ενήλικες να μην έχουμε άγχος για αυτό: να το αντιμετωπίζουμε ως μέρος μιας φυσιολογικής διαδικασίας από την οποία περνούν όλα τα παιδιά, από την οποία περάσαμε κι οι ίδιοι, κλπ. Αν εμείς έχουμε άγχος, αυτό είναι κάτι που θα «περνάει» στο παιδί μας, όσο και αν προσπαθούμε να το κρύψουμε. Συνεπώς, για να ξε-αγχωθούμε λίγο, αρκεί να βασιστούμε σε κάποιες συγκεκριμένες αρχές.
Ας δούμε όμως πρώτα ποια είναι τα καινούρια στοιχεία που θα συναντήσει το παιδί μας.
● περισσότεροι μαθητές στην τάξη
● λιγότερη εξατομικευμένη βοήθεια σε κάθε παιδί από τον/την εκπαιδευτικό
● μεγαλύτερη διάρκεια της ώρας και γενικότερα περισσότερη ώρα μέσα στην τάξη
● διαφορετικό περιεχόμενο μαθημάτων: πιο απαιτητικό και με πολύ λιγότερο παιχνίδι….
● άλλος τρόπος διδασκαλίας
● διαφορετικός τρόπος (συνήθως) διάταξης των θρανίων και μεγαλύτερο μέγεθος θρανίων και καθισμάτων!
● οι γονείς δεν συμμετέχουν τόσο εμφανώς (στα ματιά των παιδιών, τουλάχιστον), δεν είναι τόσο κοντά στα παιδιά όσο στο νηπιαγωγείo ίσως η μεγαλύτερη διαφορά: μελέτη και προετοιμασία των μαθημάτων στο σπίτι!

Όσον αφορά τώρα στο τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να προετοιμάσουν όσο το δυνατόν καλύτερα το παιδί ψυχοσυναισθηματικά, μια πολύ καλή αρχή θα ήταν  να επισκεφτούν μαζί του το σχολείο. Αυτό ιδανικά θα μπορούσε να γίνει καταρχάς με κάποια βόλτα από έξω όπου απλά θα το έβλεπαν και θα αποκτούσε μια πρώτη εικόνα το παιδί. Αλλά και μια απογευματινή ώρα, όπου δεν θα ήταν σε λειτουργία όμως θα ήταν ανοικτό το κτίριο, ίσως πχ σε μια σχολική γιορτή/εκδήλωση, όπου θα μπορούσαν να μπουν και μέσα.
Αυτό θα μπορούσε να είναι μια καλή ευκαιρία ως έναυσμα για το πιο απλό και συνάμα πιο ουσιαστικό κομμάτι της προετοιμασίας: την συζήτηση με το παιδί. Είναι βέβαιο ότι το παιδί θα έχει ένα σωρό απορίες και αμφιβολίες. Αν του δώσουμε τον απαραίτητο χώρο και χρόνο και το ακούσουμε προσεκτικά είναι βέβαιο ότι θα διαλύσουμε σε μεγάλο βαθμό τους όποιους φόβους και αγωνίες του. Αρκεί φυσικά να μιλήσουμε απλά και ειλικρινά.
Για παράδειγμα, είναι σημαντικό να ακούσει το παιδί ότι δεν θα έχει τους ίδιους φίλους-συμμαθητές με πέρσι, πιθανόν μόνο κάποιους. Μια θετική αναπλαισίωση αυτής της «απώλειας» είναι η δυνατότητα να κάνει και νέους φίλους. Τους οποίους στη συνέχεια θα τους γνωρίσει με τους παλιούς κι έτσι θα εμπλουτιστεί η παρέα του! Σε αυτό μπορούμε να κάνουμε αρκετά εμείς οι γονείς, φροντίζοντας το παιδί μας να επισκέπτεται και να το επισκέπτονται οι φίλοι που έχει ήδη κάνει. Έτσι, θα νιώσει το μικρότερη δυνατή θλίψη για το ότι δεν θα τους βλέπει πια όλους/ες κάθε μέρα , όπως πέρσι, ή δεν θα είναι μαζί τους στην ίδια τάξη.  
Όσον αφορά τη σημαντικότερη, όπως προαναφέρθηκε διαφορά με το νηπιαγωγείο, τη μελέτη στο σπίτι, είναι το πεδίο στο οποίο έχουμε μεγάλη ευθύνη και δυνατότητα να προετοιμάσουμε το παιδί μας. Πρώτα από όλα, είναι πολύ σημαντικό να έχουμε διαμορφώσει ένα συγκεκριμένο χώρο μέσα στο σπίτι για να μελετάει το παιδί, στην αισθητική διαμόρφωση του οποίου να έχουμε εμπλέξει όσο το δυνατόν πιο πολύ και το παιδί (χωρίς όμως να είναι υπερβολικά φορτωμένος από ερεθίσματα για να μην του αποσπά την προσοχή). Επίσης, είναι πολύ βοηθητικό να έχουμε καθορίσει λίγο πολύ και τον χρόνο στο οποίο θα κάθεται το παιδί να μελετά, βάσει των δικών μας  δυνατοτήτων λαμβάνοντας φυσικά υπόψη  τις ανάγκες του (κάθε παιδί δεν είναι το ίδιο!). Αυτό βέβαια είναι κάτι που θα το δούμε πιο καθαρά όταν αρχίσει η σχολική χρονιά.
Τέλος, μη ξεχνάμε το πιο «δύσκολο»  κομμάτι όσον αφορά την εμπλοκή των γονέων στη μελέτη του παιδιού: την συνειδητοποίηση ότι η μελέτη του είναι δική του δουλειά, από την οποία το ίδιο πρώτα από όλα θα πρέπει να αντλεί ικανοποίηση και περηφάνια, καθώς και κάποιες φορές πιθανόν να δυσκολεύεται και να βιώνει αρνητικά συναισθήματα όπως απογοήτευση, λύπη, εκνευρισμό, κλπ. Η διαδικασία της μελέτης του παιδιού για το σχολείο πρέπει να έχει μια αντιστρόφως ανάλογη σχέση, με την εμπλοκή του γονέα σε αυτήν: όσο προχωρά το παιδί εξελικτικά, τόσο ο γονέας θα πρέπει να φεύγει από πάνω του. Αυτό έχει τόσο μια συμβολική (ψυχοσυναισθηματική) διάσταση όσο και μια πρακτική, άμεσα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Αφήνοντας το παιδί να κάνει σιγά σιγά μόνο του τα μαθήματά του για το σχολείο, του δίνουμε και τη δυνατότητα να νιώσει πως ότι καταφέρνει είναι ολοδικό του και δεν έχει σχέση με την δική μας αγάπη και αποδοχή. Προφανώς, ξεκινώντας το δημοτικό ο γονιός χρειάζεται να είναι αρκετά «από πάνω» από το παιδί. Στο μυαλό όμως του γονιού οφείλει να είναι το ότι είναι πολύ καλό για όλη την υπόλοιπη σχολική του «καριέρα», μέσα στην ίδια κιόλας χρονιά το παιδί να καταφέρει να μελετά μόνο του και η εμπλοκή του γονιού να είναι στο κομμάτι της επίβλεψης, της οργάνωσης, και φυσικά της επίλυσης αποριών κλπ.

http://www.hamogelo.gr