Όσκαρ Ουάιλντ: Μαθήματα σοφίας για μια ευτυχισμένη ζωή
Εκτός από σπουδαίος συγγραφέας, δραματουργός και αμφισβητίας, ο Όσκαρ Ουάιλντ θεωρείται ο καλύτερος δημιουργός αφορισμών της σύγχρονης ιστορίας. Οι διάσημοι συλλογισμοί που συμπύκνωνε σε μία και μόνη φράση είναι ανατρεπτικοί και βαθυστόχαστοι μαζί. Ο Άλαν Πέρσι αναλύει τον Ουάιλντ στο βιβλίο 99 μαθήματα σοφίας για μια ευτυχισμένη ζωή εδώ και τώρα, που κυκλοφορεί από τις εκδ. Πατάκη, κι εμείς διαλέξαμε τρία αποσπάσματα για τη ζωή και την ευτυχία.
«Η ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΙ ΑΠΛΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΗ». Η αφετηρία των περισσότερων τριβών μεταξύ των ανθρώπινων πλασμάτων είναι ότι πιστεύουμε πως η αλήθεια μας είναι αλάνθαστη και βρίσκεται πάνω από την αλήθεια κάθε άλλου ανθρώπου. Η στάση αυτή μάς κάνει να φερόμαστε με ακαμψία και να δείχνουμε ελάχιστη συναισθηματική κατανόηση για τους άλλους. Το να βαδίζεις στη ζωή με βεβαιότητες είναι ο καλύτερος τρόπος να καταλήξεις θυμωμένος με όλο τον κόσμο.
Για να καταπολεμήσει τον πειρασμό της μονοσήμαντης σκέψης, ο διάσημος ψυχολόγος Έντουαρντ ντε Μπόνο μάς προτείνει τα παρακάτω εργαλεία για να αναπτύξουμε την παράπλευρη σκέψη: -Να αλλάξουμε την ορθολογική ανάλυση με πρόκληση. Αντί να εκτιμούμε πώς είναι τα πράγματα, ας παίξουμε με το πώς θα μπορούσαν να είναι αν… -Να είμαστε αυθόρμητοι και να «ανοίγουμε τα φράγματα» για να μπαίνουν κάθε είδους ιδέες, όπως συμβαίνει σε μια συνεδρία brain-storming. -Να αφήνουμε κατά μέρος τις παλιές εκτιμήσεις ή κρίσεις, δηλαδή: να παράγουμε ιδέες χωρίς προκαταλήψεις. -Να αποδεχόμαστε όλους τους πιθανούς δρόμους και να αποφεύγουμε τις ετικέτες στην άσκηση της σκέψης.
«Η ΚΑΡΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΦΤΙΑΓΜΕΝΗ ΓΙΑ ΝΑ ΡΑΓΙΖΕΙ». Ο Όσκαρ Ουάιλντ αγάπησε με πάθος επειδή ήξερε πως κανένα παιχνίδι δεν συγκρίνεται με το παιχνίδι δύο ανθρώπων που αγγίζονται και γνωρίζονται, δύο πλασμάτων που προσπαθούν να προσεγγίσουν το ένα το άλλο, διακινδυνεύοντας έτσι να πληγωθούν βαθιά. Ωστόσο, όπως επανειλημμένα έλεγε, υπάρχει σ’ αυτά τα βάσανα μια ομορφιά.
Το ίδιο διαβεβαιώνει και ο Τζιάκομο Λεοπάρντι σ’ ένα από τα πιο γνωστά του ποιήματα: Τα μυστικά της ανθρώπινης καρδιάς είναι κάποτε τόσο βαθιά που δεν μπορείς εύκολα να τα κατανοήσεις· γι’ αυτόν τον λόγο, οι καλύτερες στιγμές ενός έρωτα είναι όταν σε κυριεύει μια ήρεμη, γλυκιά μελαγχολία· όταν κλαις και δεν ξέρεις γιατί· ότα αβίαστα υποκύπτεις μπροστά σε μια συμφορά χωρίς να ξέρεις ποια είναι· όταν ευφραίνεσαι μ’ ένα τίποτα και χαμογελάς με ακόμα λιγότερα… Μπορεί όταν παραδινόμαστε σε κάποιον που αγαπάμε να εκθέτουμε το πιο ευαίσθητο όργανό μας, δεν πρέπει όμως να φοβόμαστε τον τρελό έρωτα. Ο ίδιος ο Ουάιλντ έλεγε πως ο Θεός μπορεί να μπει μόνο μέσα από μια ραγισμένη καρδιά.
«Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΖΟΥΜΕ». Το δράμα πολλών ζωών είναι η αναμονή για κάτι εξαιρετικό ή διαφορετικό, που θα μας επιτρέψει να ΖΗΣΟΥΜΕ με κεφαλαία. Ωστόσο, αυτή ακριβώς η παθητική στάση είναι που εμποδίζει τη ζωή που επιθυμούμε επιτέλους να ξεκινήσει. Αυτή η υπαρξιακή στάση εικονογραφείται υπέροχα στο μυθιστόρημα του Ντίνο Μπουτζάτι, Η έρημος των Ταρτάρων, όπου ένας αξιωματικός που φιλοδοξεί να φτάσει στη δόξα περιμένει επ’ άπειρον στο φρούριό του την επίθεση κάποιων βαρβάρων που ποτέ δεν φτάνουν. Η λαχτάρα για «αυθεντική ζωή» ξεκινάει από την πρώτη μέρα που εγκαταλείπει το σπίτι του ψάχνοντας για το στοιχειό του: Μόλις έγινε αξιωματικός, ο Τζοβάνι Ντρογκο έφυγε ένα πρωινό του Σεπτέμβρη από την πόλη για το Φρούριο Μπαστιάνι, τον πρώτο του προορισμό.
Έδωσε διαταγή να τον ξυπνήσουν νύχτα ακόμα και φόρεσε πρώτη φορά τη στολή του υπολοχαγού. Μετά, κοιτάχτηκε στον καθρέφτη κάτω από το φως μιας λάμπας πετρελαίου, χωρίς πάντως να νιώσει τη χαρά που περίμενε. Στο σπίτι βασίλευε βαθιά σιωπή, ακούγονταν μόνο ελαφροί θόρυβοι σ’ ένα διπλανό δωμάτιο: η μητέρα του σηκωνόταν για να τον αποχαιρετήσει. Ήταν η μέρα που περίμενε χρόνια, η αρχή της αυθεντικής ζωής του. Αντί να κλείνεται σ’ ένα φρούριο περιμένοντας να δει πώς θα πάνε τα πράγματα, ο συβαρίτης της ζωής κοιτάζει γύρω του για να γευτεί τους καρπούς κάθε στιγμής.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του Όσκαρ Ουάιλντ “99 μαθήματα σοφίας για μια ευτυχισμένη ζωή”, Εκδ. Πατάκη