Χορτοφαγία: μόδα, ανάγκη ή συνειδητή επιλογή;
Γράφει η Αναστασία Βανδώρου, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
H χορτοφαγία κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια. Τα δημοσιεύματα και τα ενημερωτικά άρθρα που την αφορούν συνεχώς πληθαίνουν ενώ πολλές είναι και οι επιδημιολογικές μελέτες που μαρτυρούν πως μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά οφέλη για την υγεία. Δεν είναι πλέον λίγοι και οι διάσημοι που την εφαρμόζουν κάνοντας την κατά κάποιον τρόπο τάση της εποχής. Βέβαια, για τους πιστούς οπαδούς της δεν αποτελεί έναν απλό τρόπο διατροφής ή μια εφήμερη μόδα αλλά μια ιδεολογία, μια φιλοσοφία, έναν τρόπο ζωής. Τα κίνητρα που δηλώνουν όσοι ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη βελτίωση της υγείας και της ζωτικότητας τους, οικονομικούς και θρησκευτικούς λόγους, ηθικά διλλήματα όπως περιβαλλοντικές ανησυχίες και δικαιώματα ζώων, καθώς και την αποστροφή στις οργανοληπτικές ιδιότητες του κρέατος (δηλαδή γεύση, οσμή κτλ).
Αν και είναι μια σχετικά καινούρια τάση για τα ελληνικά δεδομένα η φυτοφαγία έχει καθιερωθεί από τα μέσα του 18ου αιώνα, όπου άρχισε να αναπτύσσεται μια μαζική κίνηση αποχής από το κρέας. Η χορτοφαγική δίαιτα βασίζεται κυρίως στην κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών, οσπρίων και ξηρών καρπών, ενώ παρατηρείται και μερική κατανάλωση ψαριού, πουλερικών, γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών ανάλογα με το είδος της χορτοφαγίας που επιλέγει να ακολουθήσει ο καθένας.
Μπορεί η χορτοφαγία και η ισορροπία να συμβαδίσουν;
Μια χορτοφαγική δίαιτα σύμφωνα με τον American Dietetic Association όταν είναι σωστά σχεδιασμένη είναι δυνατόν να καλύψει πλήρως τις διατροφικές απαιτήσεις παιδιών, εφήβων αλλά και ενηλίκων εφόσον εξασφαλιστεί η κάλυψη των εξής στόχων:
1. Να καλύπτονται οι ενεργειακές και θρεπτικές ανάγκες του ατόμου
2. Να είναι ισορροπημένη και να έχει ποικιλία τροφών από όλες τις ομάδες
3. Να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην κάλυψη των αναγκών σε πρωτεΐνη, σίδηρο, ψευδάργυρο, ασβέστιο και βιταμίνη Β12, όπου είναι πιο πιθανό να εκδηλωθούν ελλείψεις.
Ποια είναι τα οφέλη της χορτοφαγίας στην υγεία;
Με σωστούς χειρισμούς τα οφέλη μιας χορτοφαγικής δίαιτας είναι πολλά και επιβεβαιώνονται μέσα από πληθώρα μελετών:
- Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν πως η χορτοφαγική διατροφή σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.
- Οι χορτοφάγοι έχουν χαμηλότερα επίπεδα κακής χοληστερόλης και χαμηλότερα ποσοστά υπέρτασης και διαβήτη, σε σχέση με μη χορτοφάγους.
- Δεδομένα από επιδημιολογικές μελέτες μαρτυρούν πως οι χορτοφαγικές δίαιτες, όταν είναι σωστά σχεδιασμένες, μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλότερα ποσοστά εκδήλωσης καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου.
- Οι χορτοφάγοι τείνουν να έχουν χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και συνεπώς να κινδυνεύουν λιγότερο από το να γίνουν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι με τα επακόλουθα προβλήματα υγείας.
- Τέλος, η χορτοφαγική δίαιτα φαίνεται να σχετίζεται με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής καθώς πολλές μελέτες έχουν συσχετίσει την αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος με αυξημένη θνησιμότητα.
Τα χαρακτηριστικά της χορτοφαγικής δίαιτας που την καθιστούν τόσο ευεργετική είναι η μειωμένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και χοληστερόλης και η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, φλαβονοειδών, φυτοχημικών και πολλών ακόμη ισχυρών αντιοξειδωτικών συστατικών.
Ενημερώσου σωστά και επέλεξε τον τρόπο διατροφής που σου ταιριάζει περισσότερο!
Με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα χορτοφαγίας (1 Οκτωβρίου) ενημερώσου σωστά για τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει στην υγεία σου ένα χορτοφαγικό σχήμα διατροφής αλλά και τους κινδύνους που μπορεί να κρύβουν οι κακοί χειρισμοί. Επέλεξε συνειδητά αυτό που σου ταιριάζει περισσότερο σαν άτομο, σαν οργανισμός και σαν φιλοσοφία. Η ποικιλία και η ισορροπία καλό είναι να αποτελούν πάντα οδηγό είτε είστε πιστοί χορτοφάγοι είτε απλά θέλετε να πειραματιστείτε με τις διατροφικές σας επιλογές.