Μητρικός θηλασμός: ποια είναι τα οφέλη του για τη μητέρα και το παιδί
Δε χωράει αμφιβολία ότι το μητρικό γάλα αποτελεί την ιδανική τροφή καθ’όλη τη διάρκεια των πρώτων μηνών ζωής του μωρού. Περιέχει λίπη, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, καθώς και βιταμίνες στις ιδανικές αναλογίες που είναι προσαρμοσμένες πλήρως στις διατροφικές ανάγκες του νεογέννητου.
Παρά τη μεγάλη βελτίωση στη σύνθεση του ξένου γάλακτος κατά τα τελευταία χρόνια, το μητρικό γάλα εξακολουθεί να αποτελεί την πρώτη επιλογή. Είναι, λοιπόν, εξαιρετικά σημαντική η προαγωγή της αξίας του μητρικού θηλασμού και η εξοικείωση των γυναικών, αλλά και του συνόλου του πληθυσμού με τη διαδικασία του θηλασμού.
Εξίσου σημαντική είναι και η επαρκής ενημέρωση γύρω από τα οφέλη που έχει ο μητρικός θηλασμός τόσο για την ίδια τη μητέρα όσο και για το παιδί. Με τον τρόπο αυτόν, μπορεί να αρθούν οι παράγοντες που δρουν ανασταλτικά στην απόφαση της γυναίκας να θηλάσει και οι οποίοι προέρχονται είτε από την ίδια είτε από την επίδραση του κοινωνικού συνόλου.
Συνήθεις τέτοιοι παράγοντες είναι διάφορες πεποιθήσεις της μητέρας (του τύπου «δεν έχω αρκετό γάλα», «δε χορταίνει το μωρό», «δε μπορώ να υπολογίσω ακριβώς την ποσότητα γάλατος που πίνει το μωρό») ή η στάση του κοινωνικού περιβάλλοντος το οποίο δεν δρα διευκολυντικά στη διαδικασία θηλασμού (για παράδειγμα η μη διευκόλυνση του θηλασμού από τις εργαζόμενες μητέρες λόγω των ωραρίων ή των κοινωνικών στερεοτύπων που συνοδεύουν τον θηλασμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα, λιγότερο από το 5% των νέων μητέρων θηλάζουν το μωρό τους αποκλειστικά με μητρικό γάλα κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του μωρού.
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του θηλασμού είναι ότι γίνεται μία καλύτερη σχεδόν αυτόματη ρύθμιση της ακριβούς ποσότητας γάλατος που θέλει να πιει το μωρό. Δηλαδή, το μωρό μόνο του και εφόσον χορτάσει, απλά σταματάει να θηλάζει. Αντίθετα, όταν τρέφεται με ξένο γάλα, πίνει εκβιαστικά θα λέγαμε συγκεκριμένη ποσότητα γάλατος, που μπορεί να μην είναι και η αναγκαία, οπότε υπάρχει κίνδυνος να παίρνει τελικά περισσότερες θερμίδες από όσες πραγματικά χρειάζεται.
Ποια είναι η αξία του μητρικού θηλασμού για τους γονείς και τη μητέρα ειδικότερα
Κατ’αρχήν ο θηλασμός απαλλάσσει τη μητέρα και τους δύο γονείς από πρακτικά προβλήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τη διαδικασία του ταΐσματος του μωρού. Δεν απαιτείται, για παράδειγμα, ειδική προετοιμασία του γάλατος ούτε ειδικός εξοπλισμός (μπιμπερό, αποστειρώσεις). Από την άλλη, το μητρικό γάλα είναι εξαιρετικής ποιότητας συγκριτικά με το ξένο: έχει πάντα τη σωστή αναλογία σε θρεπτικά συστατικά, είναι πάντα φρέσκο και στείρο και δε χρειάζεται καμία ειδική προετοιμασία. Δεν επιβαρύνει οικονομικά το ζευγάρι και έχει πάντα τη σωστή θερμοκρασία.
Πολλά είναι, όμως, και τα οφέλη για την υγεία της μητέρας που θηλάζει. Έτσι, διαπιστώνεται ότι ο θηλασμός δρα προστατευτικά έναντι μίας σειράς παθήσεων και η γυναίκα που θηλάζει κινδυνεύει λιγότερο από μία γυναίκα η οποία δεν θηλάζει να εμφανίσει οστεοπόρωση, χολολιθίαση, ρευματοειδή αρθρίτιδα, επιλόχειο κατάθλιψη, διαβήτη και μεταβολικό σύνδρομο.
Επίσης, ο θηλασμός συνδέεται με ελαττωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου, όπως καρκίνο του μαστού, του ενδομητρίου και των ωοθηκών και βοηθάει τη γυναίκα να χάσει ευκολότερα βάρος και να προστατευτεί από παχυσαρκία, μιας και μεγάλη ποσότητα λίπους χρησιμοποιείται για την παραγωγή του γάλατος, ενώ η ίδια καταναλώνει περισσότερες θερμίδες για τον θηλασμό και την παραγωγή γάλακτος.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της γαλουχίας παράγεται η ορμόνη ωκυτοκίνη, η οποία έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού. Μέσω της ωκυτοκίνης, αυξάνεται η κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή της θηλής του μαστού και συσπάται περισσότερο η μήτρα, γεγονός που διευκολύνει την γρηγορότερη αποβολή του πλακούντα, αλλά και τη μείωση της κολπικής αιμορραγίας κατά τη λοχεία.
Ποια είναι η αξία του μητρικού θηλασμού για το παιδί
Γενικά, θεωρείται ότι ο θηλασμός συνδέεται με υψηλότερο δείκτη ευφυΐας στα παιδιά και με ενίσχυση της όλης πορείας ανάπτυξης. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του μητρικού γάλατος είναι η μεταφορά των απαραίτητων αντισωμάτων στο μωρό, δηλαδή ανοσοσφαιρινών που το θωρακίζουν απέναντι σε λοιμώξεις (κυρίως του αναπνευστικού και ωτίτιδες), αλλά και αλλεργίες (όπως άσθμα και εκζέματα). Πέρα από τα αντισώματα, το μητρικό γάλα είναι πλούσιο σε μακροφάγα, δηλαδή κύτταρα που σκοτώνουν ιούς και μικρόβια και ενισχύουν την ανοσολογική άμυνα του βρέφους.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά τα οποία θήλασαν κατά τη βρεφική τους ηλικία παρουσιάζουν μικρότερη πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκα στη μετέπειτα ζωή τους ή να αποκτήσουν σακχαρώδη διαβήτη και να εμφανίσουν κοιλιοκάκη, ενώ, παράλληλα, διευκολύνεται η πέψη και η απορρόφηση θρεπτικών συστατικών ( το μητρικό γάλα δρα προστατευτικά όσον αφορά το σύνδρομο δυσαπορρόφησης, αναιμίες και μικροαιμορραγίες), μέσω της πρόσληψης ειδικών ενζύμων που περιέχονται στο μητρικό γάλα.
Ως εκ τούτου, τα παιδιά που θηλάζουν υποφέρουν λιγότερο συχνά από διάρροιες, εμετούς και άλλες διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος, ενώ παρουσιάζουν σε μικρότερη συχνότητα κολικούς που αποτελούν βασική αιτία ταλαιπωρίας σε μεγάλο αριθμό βρεφών. Ευεργετική δράση αποδεικνύεται ότι έχουν άλλα δύο συστατικά του γάλατος, όπως είναι η λακταλβουμίνη η οποία παρεμποδίζει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων και η καλεομορφίνη, μία φυσική αναλγητική ουσία που ηρεμεί το παιδί και του προσφέρει έναν ήρεμο ύπνο.
Χαλαρωτική δράση στο βρέφος έχει και η ορμόνη ωκυτοκίνη που παράγεται και από το βρέφος κατά τη γαλουχία. Τέλος, και ειδικά για τη βρεφική ηλικία, τονίζεται ότι ο μητρικός θηλασμός δρα προστατευτικά έναντι του Συνδρόμου Αιφνίδιου Θανάτου, αλλά και για την εμφάνιση νεκρωτικής εντεροκολίτιδας στα πρόωρα νεογνά.
Πέρα, βέβαια, από τα οφέλη στην υγεία, πολύ σημαντική είναι η ευνοϊκή επίδραση που έχει ο θηλασμός στη δημιουργία μίας σωστής σχέσης ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί μέσα από τα πλούσια συναισθήματα που βιώνουν κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Μεταξύ μητέρας και παιδιού και μέσω της σωματικής επαφής στην οποία έρχονται κατά τη διαδικασία του θηλασμού, αναπτύσσουν μεταξύ τους σχέση εμπιστοσύνης, αγάπης και βαθιού δεσίματος.
Το παιδί αισθάνεται ζεστασιά και ασφάλεια όντας κοντά στη μητέρα του και είναι προφανές ότι αυτό βοηθάει στην ομαλή προσαρμογή του παιδιού από την κοιλιά της μητέρας του στην οποία βρισκόταν για 9 μήνες στο εξωτερικό περιβάλλον. Γενικά, βοηθάει την ομαλή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και το να αποκτήσουν η σιαγόνα και τα δόντια του καλή κινητικότητα μέσω των θηλαστικών κινήσεων που κάνει.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), άλλωστε, επισημαίνει ότι ο θηλασμός ενδυναμώνει τη συνεχή σχέση μεταξύ μητέρας και παιδιού και συντελεί στην ανάπτυξη μιας υγιούς προσωπικότητας και συνιστά αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες ζωής και συνέχιση έπειτα για τουλάχιστον 1-2 χρόνια ή για όσο θέλουν η μητέρα και το παιδί.
πηγή: doctoranytime.gr